Ο υλιστικός πολιτισμός κι οι κοινωνικές συγκαιρίες οδήγησαν για μακρό χρονικό διάστημα τον άνθρωπο σε μία ατομικιστική προσέγγιση της ζωής και στην έξαρση εγωκεντρικών συμπεριφορών. Παρόλα αυτά η συλλογικότητα, το αίσθημα της αλληλεγγύης κι η ανάγκη της προσφοράς αποτελούν, επίσης, όψεις της ζωής του ανθρώπου παραμελημένες, ίσως, συνειδητά απωθημένες, αλλά αναμφίβολα υπάρχουσες. Οι αλλαγές που όλοι βιώνουμε το τελευταίο διάστημα κι η έντονη παρουσία δυσκολιών και προβλημάτων οδηγούν στην ανάγκη η ανθρωπιστική συνείδηση να βρει το δίαυλο έκφρασης και πρακτικής εξωτερίκευσης κι υλοποίησης μέσα από ενέργειες συνειδητές, και κυρίως ανιδιοτελείς. Στις περιπτώσεις αυτές γίνεται λόγος για πράξεις κοινωνικής αλληλεγγύης κι εθελοντισμού.
- Η Σημασία και τα Θετικά Στοιχεία
1. Μέσω του εθελοντισμού και της προσφοράς καταξιώνεται η ίδια ανθρώπινη ύπαρξη. Αυτό γιατί αναδεικνύεται η ουσιαστική πτυχή του ανθρώπου που είναι η ανθρωπιστική συνείδηση. Ο άνθρωπος δείχνει τον υπέρτατο σεβασμό στην αξία της ανθρώπινης ζωής χωρίς αυτή να τη συσχετίζει με καμία μορφή σκοπιμότητας.
2.Ο εθελοντισμός είναι αποτέλεσμα συνειδητής κι εκούσιας επιλογής και καλύπτει την ανάγκη για την προστασία του ανθρώπου σε επίπεδα αξιοπρεπούς ψυχοσωματικής και πνευματικής παρουσίας.
3.Μέσα από αυτή την απλότητα της προσφοράς συνειδητοποιείται κι η αξία της ανθρώπινης ευτυχίας.
4.Το άτομο υπερβαίνει το «εγώ» και την ατομικότητά του. Στόχος του γίνεται το «εμείς» και το σύνολο. Άρα συμμετέχει στα κοινά, κοινωνικοποιείται, διαμορφώνει κριτική σκέψη, ουσιαστικό προβληματισμό κι έχει σαφή άποψη. Κάθε πράξη κοινωνικής αλληλεγγύης είναι μία ουσιαστική μορφή δημοκρατικής κοινωνίας. Σε αυτές τις ενέργειες η εξουσία απλά συνδράμει κι είναι κυρίαρχος ο ρόλος των πολιτών.
5.Είναι σημαντικός σε περιόδους οικονομικής δυσπραγίας/δυστοκίας μετά από κοινωνικές και φυσικές καταστροφές. Προστατεύονται ανήμπορα άτομα, παιδιά, υπερήλικες, ασθενείς και διασφαλίζεται η ίδια η ζωή κι η αξιοπρέπειά τους.
6. Με τα κινήματα αυτά συμπληρώνεται κι υποκαθίσταται το αδύναμο ή ανεπαρκές κράτος. Κατακτώνται υψηλοί στόχοι, όπως αθλητικές διοργανώσεις, και τελικά αναδεικνύεται στο σύνολό της η οργανωμένη κοινωνία.
7. Καθοριστικά είναι τα οφέλη του εθελοντή. Κατακτά την απόλυτη συναισθηματική πληρότητα, βιώνει ικανοποίηση και ψυχική ισορροπία. Το συναίσθημα της προσφοράς είναι ανεκτίμητο. Εκτοπίζεται κάθε μορφή εγωισμού και τον εθελοντισμό ο άνθρωπος μπορεί να δώσει διέξοδο σε επιλογές από τις οποίες τον αποτρέπει η συμβατικότητα της καθημερινότητάς του.
8. Ειδικά για τους Έλληνες η αλληλεγγύη κι η προσφορά είναι στοιχεία της χαρακτηροδομής τους, καθώς είναι ο λαός που κατέκτησε την ανθρώπινη σκέψη. Έχει αποδειχθεί ότι στις πολύ κρίσιμες στιγμές για τον ελληνισμό τα εθελοντικά κινήματα έγιναν προϋπόθεση αφύπνισης της εθνικής συνείδησης και συνοχής. Βασίζεται στην αξιοποίηση γενικότερων αρετών της ελληνικής νοοτροπίας, όπως είναι ο ιδεαλισμός, η ευαισθησία αλλά κι η φιλόξενη διάθεση. Το κίνημα του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και πολλές οργανώσεις με αντικείμενο την υγεία, τη φύση και τον αθλητισμό κατέκτησαν σκοπούς δυσανάλογους με τη δυναμική του κράτους.
9. Στην παρούσα κοινωνική κι ιστορική συγκαιρία, ο Έλληνας αποδεικνύει έμπρακτα την αλληλέγγυα φύση του, καθώς οι οικονομικές δυσκολίες αντιμετωπίζονται μέσα από πράξεις απλών πολιτών, διάφορων φορέων και της ίδιας της εκκλησίας.
- Τρόποι εθελοντισμού
1. Ο εθελοντισμός κι η αλληλεγγύη συσχετίζονται με την αφύπνιση της προσφοράς και της δοτικότητας από τον άνθρωπο για το συνάνθρωπο. Έτσι, η ανθρωπιστική παιδεία, που θα δώσει προβάδισμα στα πνευματικά ιδεώδη, έχει καθοριστικό ρόλο.
2. Η αλληλεγγύη «διδάσκεται» από την οικογένεια και τον κύκλο των συναναστροφών. Διαμορφώνεται από τα ΜΜΕ και τους πνευματικούς ανθρώπους.
3.Το σχολείο μπορεί να μυήσει τους νέους σε αυτές τις ενέργειες με την οργάνωση δραστηριοτήτων κοινωνικής προσφοράς (π.χ. για τη φύση).
4. Να προβληθεί και να γνωστοποιηθεί το έργο υπαρχόντων κινημάτων, ώστε να αφυπνισθούν μέλη της κοινωνίας, να διευρυνθούν σε ποικίλους τομείς εθελοντικά κινήματα και να είναι εύκολη κι ανώνυμη η πρόσβαση σε αυτά.
