Η ανθρώπινη ζωή αποτελεί την υπέρτατη αξία σε κάθε της έκφραση και σε οποιονδήποτε χώρο ύπαρξης και δράσης. Μέσα από την πορεία του πολιτισμού του ο άνθρωπος κατέκτησε την αναγκαιότητα για την προστασία των αξιών κι αντιλήψεων που σχετίζονται με αυτόν και τα δημιουργήματά του. Θεσμοθέτησε έναν κώδικα όλων αυτών των αξιών που, ωστόσο, αποτελεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και που είναι σήμερα προϋπόθεση και παράγοντας εξέλιξης. Παρ’ όλα αυτά ποικίλοι λόγοι διαστρεβλώνουν αυτόν τον κώδικα, οδηγούν σε αθέμιτες υπερβάσεις και καταλήγουν στην παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

·         Σημασία – Ρόλος – Προσφορά

1.   Θέτουν τη βάση του πολιτισμού. Είναι αλληλένδετη η σχέση δικαιωμάτων – πολιτισμού. Η νόμιμη κατοχύρωση κι ύπαρξή τους επιτρέπει στον άνθρωπο να εκφραστεί, να εξωτερικεύσει επιθυμίες και δυνατότητες και τελικά να δημιουργήσει, να παράγει πολιτισμό. Από την άλλη πλευρά, δεν μπορεί να νοηθεί πολιτισμός, αν δεν προστατεύεται  ό,τι πολυτιμότερο υπάρχει. Οι πολιτισμοί που πραγματικά διασώθηκαν στην πορεία των χρόνων ήταν εκείνοι που είχαν ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα.

2.   Η νομική κατοχύρωσή τους τα κάνει σαφή, με καθολική ισχύ και ταυτόχρονα τα οριοθετεί, καθώς, πλέον το δικαίωμα του καθενός γίνεται κι υποχρέωση απέναντι στους άλλους. Έτσι διασφαλίζεται η κοινωνική ευρρυθμία κι ισορροπία, υπάρχει μία ισοτιμία μεταξύ των ανθρώπων κι ο καθένας ταυτόχρονα  και διεκδικεί κι υπηρετεί  κοινωνικές παροχές και ρόλους. Έτσι, κυρίως, οι αδύναμοι οικονομικά και πολιτικά αισθάνονται περισσότερο ασφαλείς.

3.   Ανάλογα με το περιεχόμενό τους, ανταποκρίνονται στις πολύμορφες ανάγκες του ανθρώπου ξεκινώντας από αυτό της ζωής και της ελευθερίας, άρα της ίδιας της φυσικής ύπαρξης και καλύπτουν θέματα πολιτικά, κοινωνικά και πολιτισμικά (εργασία, εκπαίδευση, θρησκεία, ποικίλες μορφές δικαίου, κλπ). Άρα, δεν είναι θεωρητική και νομική έννοια, αλλά έχει πρακτική υπόσταση.

4.   Συσχετίζονται άμεσα κι υλοποιούν το ανθρωπιστικό ιδεώδες, καθώς είναι απαραίτητη η γνώση αυτού του ιδεώδους για να προστατευτούν και τα ίδια.

·         Λόγοι Παραβίασης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

1.   Έλλειψη ανθρωπιστικής συνείδησης, αδυναμία ίσως και συνειδητή να κατανοούμε τη δυναμική και το ρόλο του ανθρωπισμού. Είτε η ίδια η εκπαίδευση, είτε η ευρύτερη κοινωνική αγωγή έχουν στραφεί προς την υλιστική προσέγγιση της ζωής, υποτιμώντας  κατάφωρα την ηθική και πνευματική διάσταση του ανθρώπου. Η έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας οδηγεί στην παραβίαση των δικαιωμάτων ακόμα κι όταν αυτά υπάρχουν ως νόμος.

2.   Κάθε μορφή συμφέροντος οικονομικού, πολιτικού, κοινωνικού, είτε άμεσα είτε έμμεσα, αποτελεί τη βάση κάθε μορφής παραβίασης. Όταν ο στόχος είναι το κέρδος, ο άνθρωπος αποκαλύπτει απίστευτη δύναμη κι εγωπάθεια, προκειμένου να το κατακτήσει.

3.  Υποτονικός ρόλος υπεύθυνων φορέων κι οργανισμών που εγκλωβίζονται σε κέρδος και συμφέροντα. Η αδράνεια στην εφαρμογή του νόμου, η επιείκεια κι ο φόβος για την επιβολή του.

4.  Αρνητικά πρότυπα κι ο συμβιβασμός με επίδειξη ισχύος (από πλευρά του θύτη) και με αδικία κι εκμετάλλευση (από την πλευρά του θύματος).

5.  Ρατσιστικές αντιλήψεις και προκαταλήψεις.

·         Τι Προκύπτει από την Παραβίαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

1.  Η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αντανακλά την ηθική κατάπτωση ατόμων και κοινωνιών. Ουσιαστικά με αυτές τις ενέργειες αποδεικνύεται αβάσιμος ο ηθικός πολιτισμός, ακυρώνονται νόμοι, θεσμοί , αξίες. Ο άνθρωπος στρέφεται εναντίον του ίδιου του του εαυτού και του πολιτισμού του. Υποτιμάται κάθε επίπεδο δύναμης κι υπεροχής.

2.  Απειλείται η ανθρώπινη ζωή κι οι άνθρωποι γίνονται θύματα. Επικρατεί το δίκαιο του ισχυρότερου κι η κοινωνική ασυδοσία. Οι άνθρωποι αισθάνονται ανασφαλείς, περισσότερο ευάλωτοι κι αδύναμοι να διεκδικήσουν το δεδομένο της  ζωής και της ελευθερίας.

3.   Ειδικότερα στο σύγχρονο κόσμο ακόμα και στις «πολιτισμένες κοινωνίες » υπάρχει έμμεση και συγκαλυμμένη παραβίαση δικαιωμάτων. Οι άνθρωποι δεν είναι πραγματικά ελεύθεροι κι ασφαλείς, διότι γίνονται θύματα κατευθυνόμενων αποφάσεων, χειραγωγούνται, ακόμη κι αν απευθυνθούν στους νόμους δύσκολα δικαιώνονται, είναι θύματα γενικευμένης προπαγάνδας και παραπληροφόρησης, έρχονται αντιμέτωποι με έντονο ψυχολογικό πόλεμο, που οδηγεί σε ανασφάλεια και κοινωνικό ρατσισμό. Σ’ αυτό σημαντικό ρόλο, έχουν ,δυστυχώς, τα ΜΜΕ και κάθε μορφή εξουσίας, έχει χαθεί η ανθρώπινη ταυτότητα σαν αποτέλεσμα της μαζοποίησης.

4.   Χάνεται η ισοτιμία, το δικαίωμα στη διαφορετικότητα και μέσα από αυτό το δικαίωμα στην ελευθερία και την εργασία.

·         Η Στάση των Νέων απέναντι σε Κρούσματα Παραβίασης Δικαιωμάτων

1.   Σημαντικό εφόδιο για τους νέους είναι η γνώση. Μέσα από το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα και τους ευρύτερους κοινωνικούς φορείς, όπως οικογένειες, κοινωνικά πρότυπα, οι νέοι πρέπει να γνωρίζουν, να ενημερώνονται με ακρίβεια για το εύρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για το λόγο αυτό η εκπαίδευση είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει μαθήματα ανθρωπιστικού περιεχομένου. Μόνο μέσα από τη γνώση μπορεί να υπάρξει συγκεκριμένη διεκδίκηση, αντίθετα, η άγνοια οδηγεί στη σύγχυση και την εκμετάλλευση.

2.  Οι νέοι διαθέτουν από την ίδια τη φύση τους γνωρίσματα – αρετές, όπως η μαχητικότητα κι ο ιδεαλισμός. Αυτά θα τους βοηθήσουν στο να επισημάνουν και να στηλιτεύσουν κρούσματα παραβίασης, αλλά και στο να διεκδικήσουν το σεβασμό προς τα δικαιώματα.

3.  Σημαντικό εφόδιο των νέων είναι η δύναμη της τεχνολογίας και την ευκολία που έχουν ως προς το χειρισμό τους. Δυνατότητες μέσω Η/Υ για ανταλλαγές απόψεων, αφύπνιση συνειδήσεων κι ενεργό δράση, αλλά και για επισήμανση κρουσμάτων παραβίασης.

4.  Συμμετοχή σε κοινωνικές , πολιτιστικές κι ανθρωπιστικές εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες, συμβάλλοντας έτσι στην εδραίωση ενός ανθρωπιστικού τρόπου ζωής και σκέψης που θα μετατραπεί σε αντίποδα του υλιστικού ευδαιμονισμού και των σκοπιμοτήτων και συμφερόντων των ισχυρών.

Αλλά και Γενικότερα:

5.   Να αφυπνισθούν οι αρμόδιοι φορείς που γνωρίζουν αυτά που γίνονται αλλά είναι εξαρτημένοι και χειραγωγημένοι από συμφέροντα και σκοπιμότητες και δεν εφαρμόζουν το νόμο, είτε σε επίπεδο πρόληψης, είτε σε επίπεδο τιμωρίας. Το κοινωνικό κράτος κι οργανισμοί, όπως ο ΟΗΕ και φορείς πιο εξειδικευμένοι, όπως η  UNESCO, κλπ.

6.   Επαναπροσδιορισμός της αξίας του ανθρωπιστικού ιδεώδους είτε μέσα από την παιδεία είτε από τους πνευματικούς ανθρώπους και κυρίως με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην είναι μόνο θεωρία, αλλά να γίνει και πράξη (εθελοντισμός, επισήμανση ρατσιστικών τάσεων, ανθρωπιστική προσφορά).

7.   Ειδικά στην εποχή μας με την ιδιαιτερότητα των προβλημάτων, οι κοινωνικές πρωτοβουλίες στην παιδεία, την υγεία και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος βοηθούν και στην προστασία των αντίστοιχων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

8.   Η αντίδραση του ανθρώπου σε όλα όσα θεωρεί ότι υποτιμούν και παραβιάζουν θεμελιώδεις αξίες του.

·         ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

   Η ζωή του ανθρώπου είναι εξίσου πολύτιμη σε όλα τα εξελικτικά της στάδια από το ξεκίνημα ως την ενηλικίωσή του. Σε αυτήν την πορεία και τη διαδοχή των ηλικιών και των περιόδων η παιδική ηλικία έχει καθοριστική σημασία, γιατί αποτελεί και τη δομή στη συμπεριφορά κι εκδηλώσεις του καθενός αλλά είναι κι αυτή που θα αποτελέσει το μετέπειτα κόσμο των ενηλίκων. Παρ’ όλα αυτά ποικίλοι παράγοντες απειλούν την ακεραιότητα και την ισορροπία της ύπαρξης και της ανάπτυξης των παιδιών και καθημερινά παιδιά σε όλο τον κόσμο γίνονται θύματα παραβίασης των δικαιωμάτων τους. Άλλοτε άμεσα κι άλλοτε έμμεσα – συγκαλυμμένα.

·         Αιτίες Παραβίασης των Δικαιωμάτων των Παιδιών

1.  Το παιδί από τη φύση του και την ηλικία του είναι ευάλωτο κι εντελώς αδύναμο στο να διεκδικήσει  και να προστατεύσει τα δικαιώματά του. Είναι απόλυτα παθητικός δέκτης των ενεργειών των ενηλίκων, είτε του οικογενειακού χώρου, είτε του ευρύτερου κοινωνικού. Η σωματική, πνευματική και ψυχική υγεία ενός παιδιού εξαρτάται άμεσα από το περιβάλλον του, γιατί οι σημαντικότερες μορφές κακοποίησης προέρχονται από αυτό.

2.  Ταυτίζεται κι αποδέχεται τις συνθήκες του χώρου του. Η οικονομική και πνευματική κατάσταση των ενηλίκων θα επηρεάσει τον τρόπο ζωής ενός παιδιού. Έτσι, ωθείται στην παράνομη εργασία, στερείται την παιδεία ανάλογα με τον τρόπο ζωής του περιβάλλοντός του.

3.  Βιώνει έντονα το ρατσισμό και την προκατάληψη, όταν αυτό υφίσταται η οικογένειά του λόγω ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών( όπως οι οικονομικοί μετανάστες, πρόσφυγες κι αδύναμοι οικονομικά πολίτες). Τα παιδιά με φυσικές αδυναμίες κι ιδιαιτερότητες συνειδητοποιούν ακόμη περισσότερο την ανεπάρκεια των σύγχρονων κοινωνιών σε επίπεδο πρόνοιας.

4.Ευάλωτα λόγω ημιμάθειας, λόγω συγκαλυμμένων συμφερόντων των ενηλίκων στους κινδύνους της τεχνολογίας. Το ηλεκτρονικό έγκλημα ως προς ένα μεγάλο ποσοστό του έχει σα θύμα του τα παιδιά, καθώς εκμεταλλεύεται την έλλειψη κριτικής και την αδυναμία ενός παιδιού να εκτιμήσει την επικινδυνότητα κάποιων στοιχείων του πολιτισμού.

5.Υποτονικός ρόλος υπεύθυνων φορέων κι οργανισμών.  Ανοχή και φόβος ενηλίκων  στο να συγκρουστούν με συμφέροντα και σκοπιμότητες οδηγούν πολλά παιδιά στη «θυσία».

·         Συνέπειες Παραβίασης των Δικαιωμάτων των Παιδιών

1.  Απειλείται η ίδια η ζωή, καθώς εκατοντάδες παιδιά καθημερινά χάνουν τη φυσική τους ύπαρξη είτε από τη στέρηση των στοιχειωδών αγαθών, είτε λόγω της σωματικής κακοποίησης.

2.  Χάνεται η ψυχική ισορροπία και το συναίσθημα της ασφάλειας, που είναι ιδιαίτερα σημαντικό στη ανάπτυξη του ανθρώπου.

3.  Καθώς στερούνται τα στοιχειώδη (π.χ. αγαθό παιδείας) ή το να ανήκουν σε ένα ισορροπημένο οικογενειακό περιβάλλον είναι εκ των προτέρων καταδικασμένο στο περιθώριο και στην απομόνωση. Σαν ενήλικες πλέον δεν έχουν κίνητρο ζωής και δημιουργίας. Αδυνατούν να εισχωρήσουν στους ανταγωνιστικούς ρυθμούς της κοινωνίας και θα είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης μέσω διαιώνισης αισχροκέρδειας  και παρανομίας.

4.  Υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να οδηγηθούν σε αντικοινωνικές πράξεις (βία, εγκληματικότητα) είτε σαν αντίδραση, είτε σαν επανάληψη στη βία, είτε για να κάνουν αισθητή την παρουσία τους.

5.  Ενίσχυση ταξικής κοινωνίας, προκαταλήψεις και ανισότητες.

6.  Μακροπρόθεσμα η κοινωνία δεν είναι ασφαλής. Δεν είναι δείγμα πολιτισμού κι αμαυρώνεται η κοινωνική εικόνα.